Share
Spelend en bewegend leren biedt vele voordelen. In dit artikel gaan we in op bewegend leren binnen het circuitmodel. Wat is het circuitmodel, hoe pas je bewegend leren hierin toe en wat kun je er praktisch mee in het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs? Je leest het hier!
de vele voordelen van bewegend en spelend leren
Dat bewegend leren vele voordelen biedt, is waarschijnlijk geen verrassing voor je. Veel kinderen bewegen structureel te weinig en wat extra beweging op school kan dan ook geen kwaad. Zo brengt bewegen de stofwisseling op gang en verbranden de kinderen meer energie. Dat verkleint natuurlijk de kans op overgewicht en diabetes type 2.
Maar, bewegen zorgt ook voor sterkere spieren en botten. Botten reageren op beweging en kracht door meer botmassa in het lichaam aan te maken. En de motorische ontwikkeling van leerlingen gaat er ook van op vooruit.
Op sociaal vlak is spelend en bewegend leren ook aan te raden. Leerlingen moeten namelijk vaak samenwerken met deze leervorm. Ze leren zo met elkaar te communiceren, te delen, te onderhandelen en elkaar ideeën te respecteren.
"Wat men moet leren doen, leert men door het te doen."
Aristotles
bewegend leren en geheugen
Een ander belangrijk voordeel van bewegend leren is dat lesstof beter wordt opgeslagen in het geheugen. Als een leerling tegelijkertijd leert en speelt gebruikt zij of hij beide hersenhelften. Hierdoor worden er meer verbindingen aangemaakt, waardoor de lesstof dus beter wordt opgenomen!
En dan hebben we het nog niet eens gehad over de goede effecten van bewegen op het humeur van de kinderen en het feit dat het de lessen voor zowel leerlingen als docenten een stuk leuker, dynamischer en interessanter maakt.
Genoeg redenen om met spelend leren aan de slag te gaan, toch?
In dit blog gaan we verder in op bewegend leren binnen het circuitmodel. Het circuitmodel is een onderwijsvorm waarin in kleine groepen wordt gewerkt en waarbij de leerlingen veel keuzevrijheid hebben in welke taken ze willen uitvoeren. Leerlingen leren zo zelfstandig hun werk te plannen en uit te voeren en worden medeverantwoordelijk gemaakt voor het leerproces.
Bovendien kom je met dit model veel meer tegemoet aan de verschillende tussen de leerlingen en kun je ook meer tijd en aandacht geven aan leerlingen die dat op welke manier dan ook nodig hebben.
Voor het circuitmodel moet je duidelijke kaders en structuur bieden, bijvoorbeeld in de vorm van een duidelijk weekrooster of een planning. Maar, ook heldere regels zijn belangrijk, zoals: praat met zachte stem, speel niet vals en werk goed samen met je maatje.
Je kunt binnen het circuitmodel bijvoorbeeld werken in blokken van een half uur. Leerlingen kunnen elk half uur kiezen welke activiteit of taak ze van het rooster willen doen. Ook geef je als docent op dat moment instructies aan een kleine groep leerlingen aan een instructietafel.
Maar nu, welke spelend leren activiteiten kun je goed toepassen in het circuitmodel? We noemen een aantal voorbeelden hieronder.
"We moeten onze kinderen leren dromen met hun ogen open."
Harry Edwards
Leuk voor de lagere groepen in het primair onderwijs is een circuit rond het thema dinosaurussen. Je kunt daarbij de verschillende hoeken in de klas inrichten naar het thema dinosaurussen.
Zo kunnen de leerlingen in de bouwhoek aan de slag met het maken van een dinosauruslandschap. Kleed het geheel leuk aan met dino’s en plaatjes van bomen en rotsen, bijvoorbeeld. De leerlingen mogen zelf bepalen met welk materiaal ze werken en wat ze willen maken. Een vulkaan? Een jungle?
In de leeshoek kun je bijvoorbeeld aan de slag met informatieve boeken over dino’s. Een opdracht kan zijn om lekker een boek te gaan lezen. Een andere opdracht kan zijn om zelf een dinosaurusverhaal te bedenken en dit aan de andere leerlingen in de groep te vertellen. Ook kun je de leerlingen opdracht geven een stripverhaal over dino’s te tekenen of om hun eigen verhaal te ondersteunen met een mooie tekening.
In de rekenhoek kun je bijvoorbeeld kiezen voor dinosjoelen. Hierbij plakken de leerlingen plaatjes van dinosaurussen op de sjoelbak en elke dino is een aantal punten waard. Hierna gaan de leerlingen sjoelen en als de stenen op zijn tellen ze de behaalde punten bij elkaar op.
De mogelijkheden zijn natuurlijk eindeloos. Zorg dat je genoeg activiteiten bedenkt, zodat de kinderen ook echt iets te kiezen hebben.
een motorisch circuit
Wil je de leerlingen echt in beweging krijgen, dan is dit een leuk idee voor het primair onderwijs. Je kunt een parcours op het schoolplein uitzetten met allerlei leuke activiteiten. Denk aan reken- en taalopdrachten die gecombineerd worden met beweging.
Enkele voorbeelden van activiteiten hierbij zijn:
- Overgooien met tennisballen met nummers erop: elk nummer moet opgeteld worden bij het vorige (je kunt ook een variant bedenken waarbij de tennisballen in een emmer gegooid moeten worden)
- Voetballen met letters: schiet de bal naar elkaar over, maar niet voordat je een woord hebt genoemd dat begint met de letter… (de leerlingen mogen een letter naar keuze kiezen, maar de letter blijft wel het hele spel hetzelfde)
- Tellen met een hinkelbaan: de leerlingen mogen zelf hinkelen en tellen de getallen van de vakjes die ze raken op (een variant hierop is dat leerlingen een vooraf bepaald getal bij elkaar moeten hinkelen).
Met voldoende activiteiten staat dit garant voor een heerlijke ochtend of middag spelend én bewegend leren.
een literatuurhistorisch circuit
Op het voortgezet onderwijs kun je bijvoorbeeld denken aan een literatuurhistorisch circuit. Richt in de klas verschillende hoeken in met verschillende thema’s, waaruit de leerlingen mogen kiezen. Denk aan thema’s als auteurs (Multatuli, Mark Twain), een tijdperk (18e of 19e eeuw), een regio (Suriname, Nederlands Indië) of bijvoorbeeld oorlog of toneel.
In elke hoek bedenk je verschillende opdrachten en activiteiten. Zorg dat de leerlingen iets te kiezen hebben, dus dat er voldoende afwisseling is tussen lezen, schrijven, doen en luisteren, bijvoorbeeld. Ook groepsopdrachten mogen niet ontbreken.
Je kunt elke les beginnen en eindigen met een klassikaal moment, waarbij vragen en bijzonderheden besproken kunnen worden.
Heb jij zelf ideeën voor een leuk circuit?
In dit artikel hebben we een aantal ideeën met je gedeeld om spelend en bewegend leren te bevorderen met het circuitmodel. Heb jij zelf goede ideeën om dit toe te passen? We lezen het graag in een reactie!