Share
“Ga je wel of niet naar het WK kijken?” Deze kwestie stond de afgelopen lessen bij mij en mijn leerlingen centraal. Het is namelijk een vraag die tot stand is gekomen door de bizarre situatie rondom het WK voetbal in Qatar. Een sporttoernooi dat sinds jaren niet meer zo controversieel en zwaar bekritiseerd wordt. Over het toernooi hangt namelijk een donkere wolk van pijn en verdriet van de arbeiders (en hun families) die het wereldkampioenschap hebben mogelijk gemaakt. Toch gaat het hele evenement door en voelt het voor velen van ons een vreemde gewaarwording. De situatie is al lastig te begrijpen voor volwassenen, laat staan jonge adolescenten. Ik heb daarom een lesbrief gemaakt om de surrealistische situatie in Qatar met scholieren bespreekbaar te maken. De gemaakte opdracht wordt hieronder uitgelegd aan de hand een variant op de 5W2H methode.
Gijs Korenblik: docent geschiedenis, maatschappijleer en PBL
De leerlingen gaan zich verdiepen in de schaduwzijde van het wereldkampioenschap voetbal in Qatar. De opdracht bestaat uit vier delen, ingedeeld in letters. Allereerst oriënteren de leerlingen zich in deel A op het WK. Ten tweede gaan de leerlingen in de deel B zich verdiepen in de schaduwzijde van het WK. Ten derde maken de leerlingen in deel C een samenvatting van de schaduwzijde. Tot slot zal er in deel D sprake zijn van een debat over het WK.
Bewust
De opdracht maakt de leerlingen bewust van de context waarin het WK in Qatar is georganiseerd. Daarnaast krijgen de leerlingen inzicht in de oorzaken en gevolgen van het leed van gastarbeiders (en hun families) in Qatar. Verder zorgt deze opdracht ervoor dat het voor de leerlingen duidelijk wordt waarom het WK in Qatar zo controversieel is.
In navolging van de controverse rondom het WK in Qatar verdiepen de leerlingen zich in de schaduwzijde van het WK. De leerlingen maken bij de start van de les groepjes van drie en lezen vervolgens samen met de docent de inleiding. Na het lezen van de inleiding, beginnen de leerlingen met onderdeel A. In dit deel moeten de leerlingen aan de hand van inleidende vragen opschrijven wat ze weten over het WK en nadenken of over de vraag “Zou je wel niet naar het WK voetbal in Qatar gaan?”
In deel B lezen de leerlingen eerst twee tekstbronnen over het leed van de gastarbeiders in Qatar en bespreken dit met de docent. Vervolgens gaan de leerlingen afleveringen van de documentaireserie ‘In de schaduw van het WK’ van Danny Ghosen bekijken. Deze afleveringen moeten zij onderling verdelen en elk groepslid wordt een expert van één aflevering. Om dit te worden, maken zij vragen bij het filmpje. Naderhand moeten de experts van één aflevering bij elkaar komen en elkaars antwoorden controleren. Na de controle van de antwoorden, komen de leerlingen weer bij elkaar in het oorspronkelijke groepje en delen ze met elkaar de antwoorden.
In deel C vatten de leerlingen de documentaire aan de hand van een zevental vragen samen. Deze samenvatting zal dan vervolgens klassikaal worden besproken.
Als eenmaal alles is besproken, begint onderdeel D. In dit deel gaan de leerlingen aan de hand van een vijftal stellingen met elkaar in debat. Voordat het debat zal beginnen, bespreekt de docent de debatregels met de klas. Ook komt er een indeling in het lokaal van een voor- en tegenkamp. Verder heeft de docent de rol van debatleider.
Wat levert het op?
De les levert meer kennis op over het WK in Qatar en de schaduwzijde daarvan. De leerlingen leren bijvoorbeeld waar de gastarbeiders vandaan komen en welke motieven zij hebben om te werken in Qatar. Daarnaast oefenen leerlingen met meningsvorming. Aan de hand van nieuwsartikelen en een documentaire moeten de leerlingen namelijk tot een gedegen oordeel komen over het WK. Tevens worden de debatvaardigheden getraind. De leerlingen moeten namelijk naar elkaar luisteren en uiteindelijk tot een respectvol debat komen. Ook nodigt de opdracht uit om de actualiteit te bespreken en voor de leerlingen de situatie rondom het WK in Qatar minder abstract te maken.
Gijs Korenblik: docent geschiedenis, maatschappijleer en PBL op het Isendoorn College te Warnsveld.