Share
Je lessen visueel aantrekkelijker én effectiever maken? Dat kan! Veel leerlingen leren beter als ze complexe onderwerpen in een visuele vorm zien, zoals een mindmap of diagram. Maar zelf lesmateriaal maken kost veel tijd en misschien weet je niet waar je moet beginnen. Met tools zoals ChatGPT, Mermaid en Canva kun je in een handomdraai handige visuals maken. In dit artikel laten we zien hoe je deze tools kunt gebruiken en hoe ze jouw lesvoorbereiding makkelijker maken.
Waarom visueel leren werkt
Iedere leerling leert op zijn eigen manier. Sommigen onthouden alles wat ze horen, anderen moeten juist actief bezig zijn om iets te begrijpen. En dan zijn er de visuele leerlingen, die het liefst alles in een overzicht zien. Voor deze groep kan een mindmap, diagram of flowchart echt het verschil maken.
Het belang van visuele hulpmiddelen
Visueel leren helpt om complexe informatie overzichtelijk te maken. Denk aan een mindmap over de waterkringloop of een flowchart die uitlegt hoe je een vergelijking oplost. Zulke visuals bieden structuur en maken het makkelijker om verbanden te leggen. Voor sommige leerlingen valt opeens het kwartje als ze een onderwerp visueel gepresenteerd zien. Misschien heb je het zelf ook al eens ervaren: je legt iets uit en een leerling blijft je glazig aankijken. Totdat je het tekent of schematisch weergeeft. Opeens begrijpt hij of zij het wél.
Stel, je geeft geschiedenis en je wilt de oorzaken en gevolgen van de Tweede Wereldoorlog uitleggen. Voor veel leerlingen is dat te abstract als je het alleen vertelt. Maar zet het in een overzichtelijke mindmap: de oorzaken aan de ene kant, de gevolgen aan de andere kant, en je zult zien dat ze het beter begrijpen. Dit is de kracht van visuele hulpmiddelen: ze maken leren toegankelijker en effectiever.
In de rest van dit artikel laten we zien hoe je met AI en tools zoals Canva snel en eenvoudig visuele lesmaterialen maakt, zonder dat het je veel tijd kost.
Het maken van duidelijke, aantrekkelijke hulpmiddelen vraagt veel tijd. Vooral als je visuele hulpmiddelen wilt inzetten, zoals diagrammen, mindmaps, tijdlijnen of schema’s. Het ontwerpen hiervan kan een flinke klus zijn, zeker als je niet dagelijks met design bezig bent. Als je al een overvolle agenda hebt, is het lastig om steeds nieuwe visuals te maken. Misschien heb je een mooie mindmap in gedachten, maar ontbreekt de tijd om hem zelf te tekenen of digitaal te ontwerpen. Je hebt ook geen tijd om uren te priegelen met ingewikkelde software.
Gelukkig zijn er tools die je leven als docent makkelijker maken. Met Canva kun je gratis gebruikmaken van professionele sjablonen om prachtige visuals te maken. En wist je dat Canva nu ook AI-tools biedt? Hiermee kun je in een paar klikken een mindmap of infographic genereren. Dat scheelt niet alleen tijd, maar maakt je lesmateriaal ook aantrekkelijker en effectiever. En dat is precies wat jij én je leerlingen nodig hebben.
Daarnaast zijn er ook diverse AI tools die je kunnen helpen om snel en eenvoudig een goede visual te maken. Daar gaan we hieronder verder op in! Met Canva kun je bovendien gemakkelijk en snel differentiëren door lesmateriaal aan te passen aan het niveau en de interesses van je leerlingen.
Gebruik maken van ChatGPT in combinatie met Mermaid
Het gebruik van AI opent nieuwe deuren voor het maken van visueel lesmateriaal. Tools zoals ChatGPT en Gemini kunnen je helpen om snel en eenvoudig diagrammen, flowcharts of mindmaps te genereren. Door gebruik te maken van zogenaamde Mermaid code, kun je binnen een paar minuten een professionele visual maken.
Mermaid is een open-source tool waarmee je eenvoudig diagrammen, flowcharts, en andere visuals kunt maken door middel van eenvoudige tekstcode. Het is ontworpen om snel en efficiënt complexe processen of concepten visueel weer te geven, zonder dat je grafische vaardigheden nodig hebt.
Het mooie is: je hoeft de Mermaid code niet zelf te bedenken, dat doet ChatGPT voor je!
Je begint met een duidelijk idee van wat je wilt visualiseren, zoals een proces, een concept of een onderwerp. Vervolgens geef je een specifieke prompt aan ChatGPT, bijvoorbeeld: “Maak een mindmap over fotosynthese in Mermaid code.” De AI genereert direct een code die je kunt gebruiken in een online editor om de visual tot leven te brengen.
Stappenplan: van idee naar visueel hulpmiddel
Stap 1: Gebruik ChatGPT met een duidelijke prompt
Begin met een eenvoudige vraag. Bijvoorbeeld: “Maak een flowchart over de waterkringloop. Maak het in Mermaid-code formaat” Wees specifiek en voeg details toe als je een bepaalde structuur wilt.
Stap 2: Ontvang Mermaid code
ChatGPT levert je een stuk Mermaid code. Dit is de basis waarmee je je visual kunt maken. Je hoeft geen programmeerkennis te hebben, de code staat al klaar.
Stap 3: Open de Mermaid live editor
Ga naar de Mermaid live editor. Hier plak je de code die ChatGPT voor je heeft gegenereerd. In een oogwenk zie je je diagram verschijnen.
Stap 4: Pas de visual aan
Wil je nog iets wijzigen? Dat kan eenvoudig in de editor. Je kunt knooppunten toevoegen, teksten aanpassen of kleuren wijzigen.
Stap 5: Download en gebruik
Klaar? Download je visual als PNG of SVG en voeg het toe aan je presentatie, werkblad of digitale lesomgeving.
Tip: variatie in je visuals
Denk niet alleen aan een enkele mindmap of flowchart. Combineer verschillende typen visuals om de aandacht van je leerlingen vast te houden. Gebruik bijvoorbeeld een mindmap om een overzicht te geven, een diagram voor een gedetailleerde uitleg en een flowchart om een proces stap voor stap uit te leggen. Zo speel je in op verschillende leerstijlen en houd je je lessen fris en aantrekkelijk.
In het volgende deel leggen we uit hoe je Canva kunt inzetten om je visuele lesmateriaal nog verder te verrijken.
Ben je klaar met ChatGPT en Mermaid? Dan kun je ook nog aan de slag met Canva. Dit is echt een van de handigste tools is om visueel lesmateriaal te maken. Als je in het onderwijs werkt, kun je gratis een account krijgen met extra functionaliteiten. Dat is een kans die je niet wilt laten liggen.
Wat kun je met Canva doen?
Canva biedt honderden sjablonen en ontwerpen die je direct kunt gebruiken. Denk aan:
Presentaties: Maak aantrekkelijke slides met weinig moeite.
Infographics: Ideaal om complexe onderwerpen visueel uit te leggen.
Werkbladen : Geef je lesmateriaal een professionele uitstraling.
Rapporten: Ontwerp visueel aantrekkelijke rapporten.
Tijdlijnen: Creëer interactieve tijdlijnen om historische gebeurtenissen of projectplanningen inzichtelijk te maken.
Posters voor in de klas: Maak opvallende posters om regels, doelen of motiverende quotes weer te geven.
Educatieve spellen: Ontwerp zelf interactieve spellen zoals bingo, memory-kaarten of quizzen om het leren leuker te maken.
Kleurplaten: Genereer eenvoudig kleurplaten die aansluiten bij je lesonderwerp
Alles is volledig aan te passen, van kleuren tot lettertypes. Ook kun je eenvoudig afbeeldingen en symbolen toevoegen om het precies naar jouw smaak te maken. Ideaal voor lesmateriaal van elke soort.
Maar dit is nog niet alles. Wat Canva nog krachtiger maakt, zijn de ingebouwde AI-tools. Hiermee kun je:
- Ideeën genereren: Vraag Canva om suggesties voor ontwerpen, opmaak, of zelfs creatieve ideeën voor lesmateriaal.
- Snel ontwerpen aanpassen: Pas automatisch kleuren, lettertypes en lay-outs aan om een consistent en professioneel uiterlijk te behouden.
- Visuals automatiseren: Laat Canva in een paar klikken opzetten maken voor mindmaps, tijdlijnen, of zelfs grafieken.
- Teksten laten herschrijven: Gebruik AI om teksten in je ontwerpen te verbeteren of te herschrijven.
- Beelden aanpassen: Verwijder achtergronden van afbeeldingen, voeg effecten toe, of genereer volledig nieuwe beelden met AI.
- Presentaties optimaliseren: Laat AI automatisch dia’s genereren op basis van jouw tekst of onderwerp.
Je kunt natuurlijk ook de charts uit Mermaid in Canva nog mooier maken!
Canva biedt een speciale versie voor onderwijzers: Canva voor Onderwijs. Hiermee krijg je toegang tot premium functies, zoals uitgebreide sjablonen en extra opslagruimte. Het enige wat je hoeft te doen, is een account aanvragen via hun onderwijsprogramma.
Praktische voorbeelden voor de klas
Ben je al geïnspireerd om aan de slag te gaan met mindmaps, flowcharts of andere visuele hulpmiddelen? Hier zijn enkele praktische voorbeelden die je direct in je lessen kunt toepassen:
Mindmap voor geschiedenis
Stel je geeft een les over de Eerste Wereldoorlog. Met een mindmap kun je de belangrijkste gebeurtenissen en verbanden visueel weergeven. Denk aan een centraal thema, zoals "Eerste Wereldoorlog," met takken voor onderwerpen zoals de oorzaken, belangrijke veldslagen, en de gevolgen. Leerlingen zien in één oogopslag hoe alles met elkaar samenhangt. Dit helpt vooral visuele leerlingen om het overzicht te behouden.
Flowchart voor wiskunde
Wiskundige problemen oplossen: het valt voor veel leerlingen niet mee. Maar, een flowchart kan het makkelijker maken. Laat bijvoorbeeld zien hoe je stap voor stap een vergelijking oplost, zoals 3x+7=16. Start met het isoleren van xx en eindig bij het antwoord. Zo zien leerlingen niet alleen de logica, maar ook het proces. Ideaal voor leerlingen die moeite hebben met abstracte uitleg.
Hier deze vergelijking in een flowchart, in Mermaid code. Probeer maar eens:
flowchart TD
A[Start: 3x + 7 = 16] --> B[Subtract 7 from both sides: 3x = 16 - 7]
B --> C[Simplify: 3x = 9]
C --> D[Divide both sides by 3: x = 9 / 3]
D --> E[Simplify: x = 3]
E --> F[End: x = 3]
Diagram voor biologie
Een biologieklas wordt direct interessanter met een diagram. Denk aan een visuele uitleg van fotosynthese: de inname van CO₂ en water, de rol van zonlicht, en de productie van zuurstof en glucose. Of gebruik een diagram om de werking van het hart of de spijsvertering te laten zien. Leerlingen kunnen het proces niet alleen lezen, maar ook letterlijk "zien."
Tips voor een vliegende start
Klaar om je lessen een visuele boost te geven? Tot slot nog wat praktische tips om direct aan de slag te gaan:
Begin klein en ontdek de mogelijkheden
Start met eenvoudige tools om te wennen. Vraag bijvoorbeeld aan ChatGPT: “Maak een mindmap over de waterkringloop voor groep 7.” Dit geeft je direct een goed beeld van hoe AI je kan ondersteunen. Je zult zien dat ChatGPT hier alleen nog niet zo goed in is. Daarom is het zinvoller om direct te experimenteren met Mermaid.
Het is belangrijk om alles wat AI genereert altijd goed na te kijken en waar nodig aan te passen, zodat het volledig aansluit bij de leerdoelen en de behoeften van jouw leerlingen.
Gebruik ook Canva en ontdek welke sjablonen handig zijn voor jouw vakgebied.
Betrek je leerlingen
Maak het interactief door je leerlingen zelf visuals te laten maken. Laat ze bijvoorbeeld in een les biologie een diagram van een ecosysteem ontwerpen met Canva of ChatGPT.
Begin vandaag
De tools zijn gratis beschikbaar en eenvoudig te gebruiken. Met een paar stappen kun je je lessen visueel aantrekkelijk maken en complexe onderwerpen een stuk begrijpelijker voor je leerlingen.
Dus… waar wacht je nog op? Zet de eerste stap en zie hoeveel verschil visueel leren maakt in jouw klas.
> Wil je meer leren over wat Canva voor jou kan betekenen?
Volg dan onze Lesmateriaal ontwerpen met Canva.