Share
Werken op een school voor speciaal basisonderwijs is mijn grote passie. Vooral door de diversiteit aan leerlingen. Leerlingen die het leren ontzettend lastig vinden, leerlingen die vanwege een gedragsproblematiek lastig tot leren komen of leerlingen die een combinatie hebben van allebei. Echter hebben al mijn leerlingen, beginnende pubers, in groep 8 één ding gemeen; school is stom. En laat dat nu net een geweldige trigger zijn voor mij als leerkracht; hoe zorg je er voor dat al deze verschillende leerlingen toch weer plezier krijgen in het naar school gaan?
Iris Muter
Stel je eens voor dat je jaren de ‘vreemde eend in de bijt’ bent geweest. Alle lastige rekensommen lukten niet, je was veel sneller boos dan de andere kinderen in de klas of jij moest altijd met een extra juf mee om het lezen te oefenen, terwijl het alle andere kinderen maar ‘gemakkelijk’ afging. Dat is ontzettend frustrerend! Het zorgt er voor dat je school niet meer leuk vind, want het lukt niet en nog veel erger: het zorgt er voor dat je gaat twijfelen over jezelf en maakt je onzeker. En dan, als klap op de vuurpijl, moet je naar een ander school.
speciaal onderwijs
Al die facetten samen zorgen ervoor dat veel leerlingen die in het speciaal basisonderwijs terecht komen weinig gemotiveerd, onzeker en faalangstig zijn voor school. En dit is toch juist niet wat wij voor deze doelgroep willen?
Mijn doel als leerkracht is bij deze leerlingen glashelder; hoe krijgen ze weer plezier in het naar school gaan?
In eerste instantie staat een veilig leerklimaat voorop. De leerling moet zich op zijn gemak voelen bij jou in de klas, zich gehoord en gewaardeerd voelen. Maar daarnaast moet hij of zij ook succeservaringen opdoen; laten merken wat allemaal wel lukt en welke talenten hij of zij bezit. Langzamerhand komt het plezier in het naar school gaan dan weer een beetje terug.
speciaal onderwijs
Nu sta ik nog niet zo lang voor de klas, dit is pas mijn vierde jaar. Maar wat ik al wel heb gemerkt is dat het spelenderwijs leren, ook voor deze beginnende pubers, ontzettend goed werkt. Ze hebben namelijk tijdens het spelen van de spellen niet het gevoel dat de prioriteit op het leren ligt, terwijl ze er ondertussen wel heel veel van onthouden. Voor mij als leerkracht de schone taak om materialen/spellen te maken die aansluiten op het leerdoel en die de leerling aanspreekt.
veilig klimaat
Één van de spellen die ik heb gemaakt om spelenderwijs te leren in de bovenbouw is het ‘Provincie Kwartet’. Er wordt namelijk vaak gekozen om topografie als huiswerk mee te gegeven, zodat de namen kunnen worden geoefend en het een paar weken later kan worden getoetst. Maar zoals hierboven al besproken past deze leerstrategie niet bij alle leerlingen.
Om de topografie van de Nederlandse provincies en hoofdsteden te oefenen heb ik het ‘Provincie Kwartet’ gemaakt. Door middel van dit spel oefenen de leerlingen de twaalf provincies van Nederland met de daarbij horende hoofdsteden op een leuke, ongedwongen manier. En bij mij in de klas werkt dit geweldig goed.
De leerlingen oefenen op een speelse manier, waarna je de kaartjes ook kan gebruiken om te flitsen; wat was ook alweer de hoofdstad van Drenthe bijvoorbeeld?
Daarnaast staan tijdens deze activiteit niet alleen de cognitieve leerdoelen centraal, maar ook sociaal-emotionele doelen, zoals het samenwerken met anderen en het omgaan met het competitieve aspect.
Nu heb ik vooral verteld over het spelenderwijs leren in het speciaal basisonderwijs aangezien hier mijn ervaringen liggen, maar laat ik vooropstellen dat ik denk dat veel leerlingen gebaat zijn bij momenten van spelenderwijs leren, want ook in het reguliere onderwijs zijn er leerlingen waarbij het ‘stampen’ van kennis niet goed aansluit. Daarnaast is het ook niet zo dat ik alleen maar spelenderwijs mijn leerdoelen aanbiedt.
Ook wij werken in methodes en op devices aan onze leerdoelen. Daarnaast hoeft een les niet altijd leuk te zijn, het moet vooral datgene behalen wat je wilt; het lesdoel.
Volgens mij gaat het om het zoeken naar de juiste balans, zodat leerlingen zowel leren als met plezier naar school gaan.
Iris Muter
Leerkracht in de bovenbouw- speciaal basisonderwijs
Wil je meer activerende werkvormen leren kennen? Klik dan hier.