Share
Eind 2022 lanceerde OpenAI de chatbot ChatGPT. Het veroorzaakte een kleine revolutie in de internetwereld. Wat kan AI (Artificial Intelligence) in het algemeen en ChatGPT in het bijzonder betekenen voor het onderwijs? Wat zijn de kansen en wat zijn de uitdagingen van deze vorm van kunstmatige intelligentie? We gaan er in dit artikel dieper op in.
Wat is ChatGPT?
ChatGPT is een AI-model dat speciaal is getraind om te communiceren met mensen via tekst. De chatbot is ontwikkeld door OpenAI. Je kunt ChatGPT gratis gebruiken en je kunt de chatbot elke vraag stellen die je maar wilt. Het AI model zal vervolgens een antwoord geven, op basis van miljarden bronnen.
De chatbot is inmiddels ook ontdekt door leerlingen in het zowel het PO als het VO. Je kunt de tool namelijk heel goed gebruiken om hele lappen tekst voor je te laten schrijven.
Mogelijkheden van ChatGPT in het onderwijs
Voor het onderwijs biedt ChatGPT vele toepassingen. We zien al dat de chatbottechnologie in het onderwijs wordt ingezet om een interactieve leeromgeving te bieden. De AI technologie zit ook al onder de motorkap van veelgebruikte tools, zoals Gynzy. Docenten zullen de mogelijkheden van AI moeten onderzoeken om het te kunnen gebruiken in het klaslokaal. Want, één ding is zeker: deze technologie is er en zal niet meer verdwijnen.
Zorgen over de gevolgen van AI in het onderwijs
Verschillende experts maken zich zorgen over de gevolgen van de ontwikkeling van AI voor het onderwijs. Het is nu immers zo dat een leerling eenvoudig een hele tekst kan laten produceren door een chatbot. Een boekverslag of een complete scriptie: door de juiste vragen te stellen kom je met ChatGPT een heel eind. En voor een docent is het niet altijd eenvoudig om het verschil te zien tussen een tekst van de leerling zelf, of een tekst van een AI model.
Als je een stap verder denkt, ontstaan er nog meer zorgen. Want, wat is de rol van het onderwijs nog als leerlingen zelf niet meer hoeven te denken en te leren? Er is immers een robot beschikbaar die overal het antwoord op heeft.
Een andere zorg die speelt is deze: dankzij de opkomst van AI in het onderwijs worden leerlingen nog meer ontmoedigd goed te leren lezen en schrijven. Er is namelijk een chatbot die alles voor je uitzoekt en het ook nog eens snel voor je op papier zet. Het enige wat jij als leerling nog hoeft te doen is het resultaat te knippen en te plakken.
Rigoureuze oplossing
Een artikel, scriptie of andere vorm van tekst kun je dankzij de opkomst van ChatGPT dus niet meer zomaar als toetsmiddel gebruiken. Want, hoe controleer je dat de leerling dit zelf bedacht en geschreven heeft? Een rigoureuze oplossing voor dit probleem is: alles met de hand laten schrijven. Hiermee zou je ook het probleem van een eventuele toekomstige integratie van Microsoft Word met ChatGPT oplossen.
We moeten er mee om leren gaan
De ontwikkeling van AI zal de komende jaren alleen nog maar toenemen. Des te belangrijker dus, dat wij in het onderwijs hier mee om leren gaan. Wellicht dat we een chatbot als ChatGPT meer als hulpmiddel moeten gaan zien. Een soort Google, maar dan anders. De antwoorden die ChatGPT geeft, zijn namelijk lang niet altijd correct en ook niet altijd inhoudelijk sterk.
Bovendien kun je een chatbot moeilijk om zijn mening vragen. Ja, het kan wel, maar een persoonlijke mening van een leerling komt er niet uit. Daarom is bijvoorbeeld het schrijven van een essay nog altijd een goed middel om je leerlingen te toetsen.
Ga het gesprek erover aan
Hoe ga je dus om met deze ontwikkelingen? Belangrijk is in elk geval om het gesprek met collega-docenten erover aan te gaan. Probeer de tools zelf en kijk wat er gebeurt. Praat erover en bespreek de mogelijkheden en bedreigingen.
Ga ook het gesprek met je leerlingen erover aan. Kennen zij de tool al? En gebruiken ze het al? Wat zijn de kansen ervan? Kunnen ze het gebruiken om sneller een verslag te schrijven? En zijn ze zich ervan bewust dat deze ontwikkeling ook nadelen heeft? Er zijn vast ook leerlingen die inzien dat ze door ChatGPT hun huiswerk te laten maken zelf niets leren.
Maak het bespreekbaar in de klas. Zo kun je de voor- en nadelen goed met elkaar bespreken en maak je je leerlingen bewust hiervan.
Zet de tool in op een creatieve manier
Het is natuurlijk niet alleen maar zorgelijk en negatief. Een tool als ChatGPT biedt ook kansen voor het onderwijs. Zo kun je het als hulpje gebruiken om op creatieve ideeën te komen en originele invalshoeken te bedenken. Een aantal voorbeelden:
- Vraag ChatGPT wat je allemaal met een boomstam kunt doen, voor handvaardigheid
- Vraag ChatGPT een variant op een spel te ontwikkelen, voor aardrijkskunde
- Laat ChatGPT een essay schrijven en de leerlingen zelf ook - vergelijk vervolgens de uitkomsten: wat kun je leren van het AI model en welke kromme redeneringen maakt de chatbot?
- Zet ChatGPT in om toetsvragen te bedenken, inclusief voorbeeldantwoorden
- Laat de leerlingen zelf een project doen waarbij ze alleen maar gebruik mogen maken van AI tools - wat leren ze hiervan? Wat gaat goed en wat minder goed?
Zo zijn er talloze manieren te bedenken om AI in het onderwijs te integreren.
Wat brengt de toekomst van AI in het onderwijs?
Het is onmogelijk te voorspellen hoe AI in het onderwijs zich verder gaat ontwikkelen. Dat we er als docenten ‘iets’ mee moeten, dat is wel duidelijk. Maar, op welke manier dat is en hoe dit ons onderwijs verder gaat vormgeven, dat is op dit moment erg onduidelijk.
Wat is jouw gedachte bij AI in het onderwijs? We lezen het graag in een reactie.
Wat vindt ChatGPT er eigenlijk zelf van?
We namen de proef op de som en vroegen ChatGPT zelf om een toelichting te geven op de gevaren van AI voor het onderwijs. We stelden ChatGPT de volgende vraag:
Wat zijn de gevaren van AI voor het onderwijs? Kun je dit toelichten in een antwoord van 200 woorden, waarbij je gebruik maakt van tussenkopjes? Beargumenteer je antwoord goed.
Het antwoord van ChatGPT is:
AI biedt veel potentieel om het onderwijs te verbeteren en te innoveren, maar er zijn ook enkele gevaren waar we ons bewust van moeten zijn.
De toenemende afhankelijkheid van AI
Een van de grootste gevaren is dat het onderwijs te afhankelijk kan worden van AI, waardoor leerkrachten en leerlingen minder belangrijke vaardigheden en kennis kunnen ontwikkelen. Als AI-technologieën de rol van leraren en beoordelaars overnemen, kunnen studenten moeite hebben met het ontwikkelen van de sociale, emotionele en kritische denkvaardigheden die nodig zijn voor succes in de moderne wereld.
Bias in AI-systemen
Een ander risico is dat AI-systemen inherente vooroordelen kunnen bevatten, wat kan leiden tot discriminatie in het onderwijs. Als AI-systemen op basis van ras, gender, sociaaleconomische status of andere factoren leerlingen ongelijk behandelen, kan dit leiden tot onrechtvaardigheid en ongelijke toegang tot onderwijskansen.
Verlies van privacy
Met de groeiende hoeveelheid gegevens die worden verzameld door AI-systemen, bestaat ook het risico dat de privacy van leerlingen in gevaar komt. Het verzamelen en opslaan van persoonlijke informatie kan leiden tot inbreuken op de privacy en veiligheid van studenten.
Gebrek aan transparantie
Een ander potentieel gevaar is het gebrek aan transparantie bij AI-systemen. Als de werking van AI-algoritmen niet transparant is, kan dit leiden tot wantrouwen en scepsis bij leraren en leerlingen. Daarom is het belangrijk dat de werking van AI-systemen transparant en begrijpelijk is, zodat leerlingen en leraren het vertrouwen hebben dat deze technologieën op een eerlijke en betrouwbare manier worden gebruikt.
Conclusie
AI heeft veel potentieel om het onderwijs te verbeteren en te innoveren, maar het is belangrijk dat we ons bewust zijn van de gevaren die deze technologieën met zich meebrengen. Door ons bewust te zijn van deze risico's en ons in te zetten voor transparantie, eerlijkheid en gelijke toegang tot onderwijskansen, kunnen we ervoor zorgen dat AI het onderwijs op een positieve manier blijft beïnvloeden.
ChatGPT beantwoordt onze vraag
Hoewel ChatGPT hiermee onze vraag beantwoordt en zich keurig aan onze eisen houdt, vinden we het antwoord vrij algemeen en wordt het nergens echt concreet. Ook leest het niet erg lekker. In een poging het antwoord te verbeteren stelden we de volgende vervolgvraag:
Kun je dit antwoord iets simpeler herschrijven? Ik vind het te ingewikkeld.
Vervolgens kwam ChatGPT met dit antwoord:
AI heeft veel potentie om het onderwijs te verbeteren, maar er zijn ook gevaren waar we op moeten letten. Een groot gevaar is dat het onderwijs te afhankelijk kan worden van AI, waardoor leerlingen minder belangrijke vaardigheden en kennis kunnen ontwikkelen. AI-systemen kunnen ook discriminatie en verlies van privacy veroorzaken als ze inherent vooroordelen hebben en persoonlijke informatie verzamelen. Als de werking van AI-systemen niet transparant is, kan dit leiden tot wantrouwen en scepsis. Daarom is het belangrijk dat we ons bewust zijn van deze risico's en ons inzetten voor transparantie, eerlijkheid en gelijke toegang tot onderwijskansen, zodat we ervoor kunnen zorgen dat AI het onderwijs op een positieve manier blijft beïnvloeden.
ChatGPT vragen om specifieke voorbeelden te geven
Hoewel ons dit ongeveer 3 minuten tijd kostte, is het antwoord niet erg bevredigend. Om er een echt goed verhaal van te maken zullen we ChatGPT verder moeten uitvragen en om specifieke voorbeelden moeten vragen.
Daarom vroegen we tot slot nog het volgende:
Kun je voorbeelden geven van verlies van privacy door AI in het onderwijs?
Hierop antwoordde de chatbot:
Ja, ik kan een paar voorbeelden geven van hoe AI het verlies van privacy in het onderwijs zou kunnen veroorzaken:
- Persoonlijke gegevens van studenten die worden verzameld door AI-gebaseerde leerplatforms en leerbeheersystemen, kunnen worden gebruikt voor gerichte reclame of verkocht worden aan derden.
- AI-gebaseerde surveillance-technologieën, zoals gezichtsherkenning of gedragsanalyse, kunnen worden gebruikt om leerlingen te monitoren en te profileren, waardoor hun privacy in gevaar komt.
- Het gebruik van AI-algoritmen bij besluitvorming over de toelating, beoordeling en plaatsing van leerlingen kan resulteren in het verzamelen van gevoelige persoonlijke informatie, waardoor leerlingen zich niet comfortabel voelen met het delen van hun persoonlijke gegevens.
gerichte vragen stellen
Je ziet het, om echt tot een goed doorvlochten tekst te komen, zul je ChatGPT veel en gerichte vragen moeten stellen. Vervolgens heeft het nog aardig wat redigeerwerk nodig om er een goed leesbaar stuk van te maken. In die zin heeft het gebruik van ChatGPT wel iets weg van het knippen en plannen van zoekresultaten, zeker als je ervoor zou kiezen om de teksten van ChatGPT letterlijk over te nemen.
Meer weten over ChatGTP in het onderwijs?
Klik hier voor meer informatie.
Ik zie zeker mogelijkheden. De juiste manier van vragen stellen. Kritisch teksten lezen en redigeren. Je eigen mening geven aan de hand van de tekst. Ik denk dat het belangrijk is, dat je als leerkracht zijnde, goede opdrachten bedenkt en de leerlingen uitdaagt om er een stuk van zichzelf in te leggen.
Als leerkracht is het een geweldig middel om op een heel makkelijke manier snel wat extra’s toe te voegen aan je les. Waar je eerst zelf teksten moest bedenken en schrijven, geef je nu een concrete opdracht en de tekst rolt er zo uit. Ik heb er al verschillende keren gebruik van gemaakt.
Bedankt voor je reactie Suzanne! Je bent er zo te zien al goed mee bezig. Kun je misschien een concreet voorbeeld geven van de manier waarop jij het gebruikt in de klas?