AI is veel meer dan zomaar een hulpmiddel: het is een vaardigheid die in veel beroepen een belangrijke rol gaat spelen. Leerlingen die AI nu al slim leren gebruiken, hebben straks een flinke voorsprong op de arbeidsmarkt. In vakgebieden als IT, marketing, zorg, techniek en administratie speelt AI nu al een grote rol. 

AI als basisvaardigheid in bijna elke sector

Veel bedrijven maken al gebruik van AI-tools om efficiënter te werken. Denk aan geautomatiseerde klantenservice, slimme data-analyse en gepersonaliseerde marketingstrategieën. In de zorg helpt AI bijvoorbeeld bij het analyseren van patiëntgegevens en in de bouw worden AI-tools ingezet om bouwprocessen te optimaliseren. Werkgevers verwachten steeds vaker dat nieuwe medewerkers deze technologie kunnen gebruiken. En dat geldt zeker voor de generatie die vanaf nu de arbeidsmarkt op stroomt. 

Voorbereiding op een wereld waarin AI steeds meer invloed heeft

Leerlingen die AI nu al inzetten voor hun school, studie en stage, ontwikkelen bepaalde vaardigheden waar ze de rest van hun leven van zullen profiteren. Ze leren sneller informatie verwerken, slimmer plannen en efficiënter werken. 

De opkomst van AI is niet te stoppen. Net zoals computers en internet ooit het onderwijs en de arbeidsmarkt veranderden, gebeurt dat nu met AI is geen hype, maar een blijvende verandering. De vraag is niet of leerlingen AI gaan gebruiken, maar hoe goed ze ermee leren werken. En dat begint al in de schoolbanken.  Zelfs leerlingen op de basisschool zetten AI in om verhalen te schrijven, rekenoefeningen te maken en creatieve opdrachten uit te werken.

AI in de praktijk: hoe leerlingen en studenten AI al gebruiken

Als we nu om ons heen kijken, zien we overal voorbeelden van leerlingen en studenten die AI volop gebruiken voor school, studie, stage en werk. Niet alleen als huiswerk, maar ze ontwikkelen zelfs al slimme toepassingen voor allerlei praktische en creatieve doeleinden.

We noemen hieronder een aantal voorbeelden uit de praktijk, die we hoorden tijdens onze trainingen en van docenten uit ons netwerk.

Slimme samenvattingen voor toetsen

Een leerling in 5 havo gebruikte AI om efficiënter te leren voor zijn examens. Hij voerde lange teksten in een samenvattingstool in, die de belangrijkste punten voor hem op een rij zette. Hierdoor kon hij sneller en gerichter studeren door zich te focussen op de belangrijkste punten. . 

Een digitale assistent voor het plannen van een scriptie

Een student in het hbo worstelde met het plannen van zijn scriptieproces. Hij had moeite om overzicht te houden en deadlines te bewaken. In plaats van een standaard planner te gebruiken, maakte hij met ChatGPT een persoonlijke assistent die hem hielp bij het structureren van zijn onderzoek, herinneringen instelde voor tussentijdse deadlines en feedback gaf op de opzet van zijn hoofdstukken. Hierdoor kon hij efficiënter werken en betere keuzes maken in zijn onderzoek aanpak.

AI als sparringpartner bij een stageopdracht

Een mbo-student in de marketing werkte aan een contentstrategie voor zijn stagebedrijf. In plaats van handmatig concurrentieonderzoek te doen, gebruikte hij een AI-tool om snel trends en sterke punten van concurrenten te analyseren. Met de verkregen inzichten kon hij een betere strategie opstellen en zijn stagebegeleider verrassen met concrete adviezen.

Sollicitatietraining met AI

Een handige mbo-student die moeite had met solliciteren gebruikte een AI-tool om zichzelf voor te bereiden op een stagegesprek. Hij liet de AI verschillende vragen genereren die in een echt sollicitatiegesprek gesteld konden worden en oefende zijn antwoorden in een interactief gesprek. Zo kon hij zonder druk oefenen en zijn antwoorden aanscherpen. Toen het echte sollicitatiegesprek kwam, voelde hij zich zelfverzekerder en wist hij precies hoe hij zijn sterke punten moest benoemen.

Een planningssysteem dat een stagebedrijf helpt

Een student liep stage bij een logistiek bedrijf waar medewerkers moeite hadden om alle planningen en afspraken up-to-date te houden. Hij gebruikte AI om een slim planningssysteem te maken dat automatisch taken indeelt en collega’s op tijd een herinnering stuurt. Hierdoor besparen de medewerkers tijd en worden dubbele boekingen voorkomen.

AI als programmeerhulp

Een leerling uit 4 vwo volgde informatica en had moeite met een complexe programmeeropdracht. In plaats van vast te lopen, vroeg hij AI om uitleg over de code en suggesties voor verbeteringen. Hierdoor begreep hij beter hoe de programmeertaal werkte en kon hij sneller een werkende oplossing bouwen.

Deze voorbeelden laten zien hoe AI al een rol speelt in het leven van leerlingen en studenten - ook in die van jou! Het helpt ze met schoolopdrachten, bij het bedenken van praktische oplossingen voor hun stagebedrijf en bereidt ze voor op de arbeidsmarkt.

Creatief schrijven met AI

Een leerling uit groep 8 gebruikte AI om een spannend verhaal te schrijven voor een schrijfopdracht. Zij had moeite om een goed begin te bedenken en gebruikte een AI-tool om een paar startzinnen te genereren. Vervolgens stelde ze vragen aan de AI om het verhaal verder te ontwikkelen en kreeg ze suggesties voor personages en plotwendingen. Zo kon ze met meer zelfvertrouwen en plezier werken aan haar opdracht en verraste ze haar juf met een origineel en goed opgebouwd verhaal.

AI als rekencoach

Een leerling uit groep 7 vond breuken lastig en gebruikte AI als extra oefenmaatje. In plaats van alleen uit zijn rekenboek te werken, stelde hij de AI vragen over de sommen waar hij vastliep. De AI legde de stappen op een simpele manier uit en gaf hem extra oefensommen op zijn niveau. Hierdoor werd hij steeds zekerder in rekenen en begon hij zelfs andere klasgenoten te helpen die met dezelfde sommen worstelden.

Veel docenten zijn nog huiverig om AI toe te laten in het onderwijs. De angst dat leerlingen er misbruik van maken, dat het werk overneemt of dat het onbetrouwbaar is, overheerst vaak. Maar AI negeren is geen oplossing. Het is een technologie die blijft en een grote rol zal spelen in het leven en werk van jouw leerlingen.

Net zoals digitale vaardigheden en taalvaardigheid, wordt AI-vaardigheid een essentiële skill voor de toekomst. Leerlingen moeten niet alleen weten hoe ze AI kunnen gebruiken, maar ook hoe ze de output beoordelen en wanneer ze AI wel of juist niet moeten inzetten. Dit vraagt om begeleiding en een goede plek in het onderwijs.

AI neemt geen werk van docenten over, maar kan wel ondersteunen en taken efficiënter maken. Het helpt leerlingen bij onderzoek, taalontwikkeling en probleemoplossend denken. Jouw rol als docent blijft onverminderd onmisbaar: jij bent degene die bepaalt hoe AI wordt gebruikt, die kritisch denken stimuleert en leerlingen leert omgaan met nieuwe technologieën.

Door AI niet te weren, maar te omarmen, geef je jouw leerlingen een voorsprong. Door samen te experimenteren en AI een plek te geven in de klas, zorg je dat ze straks niet achterlopen op de arbeidsmarkt. Bovendien ontdek je misschien zelf ook hoe AI jouw werk makkelijker kan maken en je onderwijs kan versterken.

De eerste stap? Gewoon beginnen. Test een AI-tool in je lessen, bespreek met leerlingen wat ze al gebruiken en leer samen hoe je AI verantwoord en effectief kunt inzetten. Zo maak je niet alleen je leerlingen klaar voor de toekomst, maar ook jezelf!